Od dziś lecimy z nowym tematem. Otóż będziemy co jakiś czas omawiać właściwości, objawy niedoboru jak i nadmiaru danych witamin w organizmie. Zależy mi na tym by każdy czytelnik mojego bloga miał świadomość o tych podstawowych, a zarazem ważnych rzeczach. Będziecie mogli wówczas mniej więcej zdiagnozować co się z Wami dzieje podczas gdy np. gorzej widzicie, drżą Wam kończyny, macie dziwny posmak w buzi, itp. Jeżeli uzupełnienie witamin Wam nie pomoże, musicie wybrać się do lekarza. Jednak osobiście nalegam - uzupełniajcie niedobory poprzez jedzenie owoców i warzyw, bądź jakieś wstępne leczenie podejmujcie domowymi, sprawdzonymi metodami (żeby źle mnie nie zrozumieć, mam na myśli jakieś przeziębienia, lekkie dolegliwości). Łykając tabletki, jakieś syropy itp. osłabiacie swój organizm, przyzwyczajacie go do tych substancji. Kiedy będzie się działo coś serio poważniejszego, gdy właśnie konieczne będzie zażywanie tych proszków organizm nie zareaguje tak szybko, tak jak należy, to może być lipa, a nawet dąb :D
Elementarz - każdy z Was wie co to, jak to wygląda ;) Może w tym przypadku nie będzie zawierał wszystkich liter alfabetu, ale część z nich - tak. Samo słowo elementarz poza znaczeniem, że jest to
"Podręcznik używany do nauki pisania i czytania, zwłaszcza w pierwszym roku nauki szkolnej; pierwsza czytanka."Potocznie znaczy również:
"zbiór najbardziej podstawowych wiadomości, zasad itp.; podręcznik, poradnik, ABC."Więc chyba rozumiecie co mam na myśli ;) To co, przechodzimy do tematu?
WITAMINA A
Występuje ona w dwóch postaciach: w postaci retinolu i jego pochodnych - witamina A oraz w postaci karotenoidów (m.in. beta-karoten) - prowitamina A.
Ta pierwsza znajduje się głównie w tłustych produktach mlecznych (śmietana, sery żółte, topione, pleśniowe i tłuste twarogi), w maśle, w żółtkach jaj i w wątrobie. Z racji dużej ilości cholesterolu i nasyconych kwasów tłuszczowych w tych produktach, nie są one polecane do częstego spożywania w dużych ilościach. Chyba wiecie o co chodzi ;) ? Nadciśnienie tętnicze, przedwczesny zawał, miażdżyca itp., nie jest u nikogo mile widziane... Witaminę w postaci retinolu zawierają też niektóre ryby oraz margaryny (do których witamina A jest dodawana w takiej ilości jak do masła). Te produkty śmiało wcinajcie częściej ;)
Beta-karoten przekształca się w organizmie na witaminę A w takiej ilości, jakiej organizm w danym momencie potrzebuje. Ta postać jest polecanym źródłem witaminy A w zdrowiej diecie. Znajdziecie ją we wszystkich owocach i warzywach. Beta-karoten posiada też właściwości antyoksydacyjne (spowalnia starzenie się komórek, organizmu oraz zapobiega rozwojowi chorób cywilizacyjnych).
Po co mi witamina A?
- spełnia bardzo ważną role w odbieraniu bodźców wzrokowych w siatkówce oka,- odpowiada za integralność błon komórkowych,
- wpływa na prawidłową pracę komórek tkanki nabłonkowej - pokrywających, wydzielniczych i czuciowych,
- reguluje rozwój tkanki nabłonkowej i innych komórek organizmy,
- utrzymuje prawidłowy rozwój skóry, włosów i paznokci,
- zapewnia normalny wzrost kości i zębów przez regulację aktywności komórek tkanki kostnej
- chroni nabłonek układu oddechowego przed drobnoustrojami,
- pomocna przy leczeniu trądziku (dieta bogata w wit. A, używanie kosmetyków, w których skład wchodzi ta witamina),
- efektywnie niweluje problemy z rozstępami, przebarwieniami, bliznami, drobnymi ranami czy też siniakami.
Niedobór wit. A - objawy.
- kruche i łamliwe paznokcie,
- suche i łamliwe włosy,
- szorstka skóra,
- wysypki skórne, trądzik,
- spowolnienie gojenie się ran,
- zaburzenia płodności,
- zmniejszony apetyt,
- poczucie zmęczenia,
- większa podatność na zakażenia,
- zaburzenia widzenia (kurza ślepota, niedowidzenie o zmierzchu, wzmożona suchość w okolicach oczu, czy też samych gałek ocznych) - charakterystyczny niedobór witaminy A.
Do niedoborów dochodzi najczęściej u ludzi z zespołem złego wchłaniania lub trawienia, z niewydolnością wątroby lub niedoborem kwasów żółciowych w jelitach. Występują one też podczas długotrwałych głodówek, bądź długim stosowaniu diet niskotłuszczowych i beztłuszczowych. Objawy te mogą też wystąpić przy niedoborze cynku, który bierze udział w transportu wit. A w organizmie.
A może nadmiar wit. A? Objawy:
- zażółcenie skóry,
- spuchnięcie wątroby i śledziony,
- krwawienie z dziąseł,
- suchość i świąd skóry,
- bóle głowy i ogólne poczucie zmęczenia,
- wypadanie włosów,
- nadmierna pobudliwość,
- anemia.
Ile jej potrzebuję?
EAR - Średnie zapotrzebowanie dla grupy. Jest to norma, która pokrywa zapotrzebowanie 50% zdrowych i prawidłowo odżywionych osób.
RDA - Zalecane spożycie. Jak już sama nazwa mówi jest to taka ilość danej witaminy, składnika mineralnego itp., którą powinniśmy dostarczać organizmowi jeśli chcemy pokryć jego zapotrzebowanie na dany składnik. Jak mówi definicja jest to taka ilość, która pokrywa zapotrzebowanie 97,5% zdrowych i prawidłowo odżywionych osób.
AI - Wystarczające spożycie. Jest to norma podawana w przypadku, gdy nie da się ustalić poziomu RDA i jest to taka ilość danego składnika, która jest wystarczająca by pokryć zapotrzebowanie prawie wszystkich zdrowych i prawidłowo odżywionych osób. Zostaje ona określona na podstawie badań i obserwacji.
1 µg (mikrogram) = 0,000001 g.
Jak widzicie dzienne zapotrzebowanie na witaminę A jest bardzo małe, jednak ważne jest pilnowanie by dieta była urozmaicona, wzbogacona w świeże owoce i warzywa.
Orientacyjnie - zjedzenie jednej marchewki, bądź fileta z łososia pokrywa całe dzienne zapotrzebowanie na tą witaminę ;)
Witamina A - gdzie jej szukać?
Na początku notki podałam przykłady tak z grubsza, teraz Wam co nieco wypunktuję byście mieli świadomość, że np. sięgając po marchewkę, będziecie chrupać m.in tą witaminkę! ;)
- marchew,
- dynia,
- szpinak,
- boćwina,
- pomidory,
- kukurydza
- cykoria
- morele,
- śliwki,
- porzeczki
- maliny
- zielone warzywa: sałata, brokuły, zielony groszek, koper, pietruszka,
- pełne mleko,
- masło i produkty mleczarskie,
- wątroba,
- tłuste ryby (łosoś, makrela) i tran,
- jaja kurze (żółtko)
- sery podpuszczkowe, twarogowe tłuste,
- ziarna zbóż.
No to temat chyba już wyczerpany! Napisałam wszystko co miałam w zamiarach ;) To teraz bierzcie marchewe, chrupcie i chłońcie wiedzę!
Mam nadzieję, że pomysł z takim opisywaniem witamin Wam się spodoba i będziecie chętni i czekali z niecierpliwością na dalsze fragmenty ELEMENTARZA ;)
Do napisania!
